Antimycotica zijn geneesmiddelen die specifiek ontwikkeld zijn voor de behandeling van schimmelinfecties. Deze medicijnen werken door de groei van schimmels te remmen of de schimmelcellen te vernietigen. Ze verstoren essentiële processen in de schimmelcel, zoals de productie van ergosterol, een belangrijk bestanddeel van de schimmelcelmembraan.
Schimmelinfecties kunnen verschillende delen van het lichaam aantasten. Veelvoorkomende types zijn huidschimmel (zoals voetschimmel en ringworm), nagelschimmel, vaginale schimmelinfecties en mondspruw. Deze infecties ontstaan wanneer schimmels zich vermenigvuldigen in warme, vochtige omgevingen op of in het lichaam.
Antimycotica zijn nodig wanneer het lichaam de schimmelinfectie niet zelf kan overwinnen. Symptomen zoals jeuk, roodheid, schilfering of afscheiding kunnen duiden op een schimmelinfectie die behandeling vereist.
Er bestaat een belangrijk onderscheid tussen lokale en systemische behandeling. Lokale behandeling wordt toegepast op de aangetaste huid of slijmvliezen, terwijl systemische behandeling via de bloedbaan werkt en geschikt is voor hardnekkige of uitgebreide infecties.
Topische antimycotica worden direct op de aangetaste huid aangebracht en zijn verkrijgbaar als crèmes, zalven, sprays en poeders. Deze vormen zijn ideaal voor oppervlakkige huidinfecties en bieden gerichte behandeling met minimale bijwerkingen.
Voor hardnekkige of uitgebreide schimmelinfecties zijn orale antimycotica in tabletvorm beschikbaar. Deze systemische behandeling is vooral effectief bij nagelschimmel en ernstige huidinfecties die niet reageren op lokale behandeling.
Specifiek voor vaginale schimmelinfecties zijn zetpillen en vaginale crèmes ontwikkeld. Deze bieden gerichte behandeling van de infectie ter plaatse.
In Nederlandse apotheken zijn antimycotica verkrijgbaar als:
Voetschimmel is een van de meest voorkomende schimmelinfecties, vooral tussen de tenen. Symptomen zijn jeuk, roodheid, schilfering en soms pijnlijke kloven. Voor behandeling zijn antimycotica zoals terbinafine, clotrimazol of miconazol zeer effectief. Deze middelen zijn verkrijgbaar als crème, spray of poeder.
Vaginale schimmelinfecties veroorzaken jeuk, branderig gevoel en vaak een witte, kaasvormige afscheiding. Fluconazol capsules of lokale behandeling met clotrimazol zetpillen en crème bieden doeltreffende verlichting. Bij terugkerende klachten is medisch advies aanbevolen.
Deze infecties manifesteren zich als ronde, schilferige plekken op de huid met een karakteristieke ring. Topische antimycotica zoals terbinafine of clotrimazol crème zijn meestal voldoende voor behandeling.
Nagelschimmelinfecties vereisen langdurige behandeling met speciale nagellakken containing amorolfine of ciclopirox. Bij ernstige gevallen kan orale medicatie noodzakelijk zijn.
Mondspruw toont zich als witte vlekjes in de mond. Miconazol gel of nystatin suspensie zijn effectieve behandelopties, vooral bij baby's en immunogecompromitteerde patiënten.
Voor optimale werking is correcte toepassing cruciaal. Reinig en droog het aangetaste gebied grondig voordat u het antimycoticum aanbrengt. Breng een dunne laag aan en wrijf goed in. Was uw handen voor en na gebruik om verspreiding te voorkomen.
De behandelingsduur varieert per infectie en product. Volg altijd de bijsluiter en apotheek-instructies. Onderbreek de behandeling niet bij eerste verbetering, omdat dit tot herinfectie kan leiden.
Eerste verbetering is meestal zichtbaar binnen 2-7 dagen. Volledige genezing kan 2-6 weken duren, afhankelijk van de infectie-ernst en locatie. Raadpleeg een arts als er na 2 weken geen verbetering optreedt.
Het is essentieel om de volledige behandelkuur af te maken, zelfs als symptomen verdwijnen. Voortijdig stoppen verhoogt het risico op terugkeer van de infectie en mogelijk resistentie-ontwikkeling.
Antimycotica kunnen verschillende bijwerkingen veroorzaken, afhankelijk van het type medicijn en de toedieningsvorm. Lokale behandelingen zoals crèmes en zalven kunnen huidirritatie, roodheid of een brandend gevoel veroorzaken. Orale antimycotica kunnen maagklachten, hoofdpijn, duizeligheid of leverfunctiestoornissen tot gevolg hebben.
Bepaalde antimycotica zijn niet geschikt voor mensen met leveraandoeningen, nierklachten of hartproblemen. Allergische reacties kunnen optreden bij gevoeligheid voor specifieke werkzame stoffen. Wees extra voorzichtig bij gebruik van andere medicijnen die de lever belasten.
Goede hygiëne is essentieel voor het voorkomen van schimmelinfecties. Was uw handen regelmatig en droog lichaamsdelen grondig af, vooral tussen tenen, onder de borsten en in huidplooien. Gebruik schone handdoeken en wissel deze regelmatig. Vermijd het delen van persoonlijke items zoals handdoeken, sokken of schoenen.
Draag ademende, natuurlijke materialen zoals katoen. Wissel sokken en ondergoed dagelijks en kies voor losser zittende kleding. Draag slippers in zwembaden, saunas en gemeenschappelijke doucheruimtes. Laat schoenen goed drogen tussen het dragen door en gebruik antischimmelpoeders indien nodig.
Houd uw woonruimte droog en goed geventileerd. Een gezonde leefstijl met voldoende slaap, beperkte stress en een uitgebalanceerd dieet ondersteunt uw immuunsysteem. Zoek professioneel advies bij terugkerende infecties of diabetes.
