Hypertensie, ook wel hoge bloeddruk genoemd, is een chronische aandoening waarbij de druk in de bloedvaten structureel te hoog is. Een normale bloeddruk ligt onder de 140/90 mmHg, terwijl waarden boven de 140/90 mmHg als verhoogd worden beschouwd. Artsen onderscheiden primaire hypertensie (zonder duidelijke oorzaak) en secundaire hypertensie (veroorzaakt door andere aandoeningen).
In Nederland heeft ongeveer 28% van de volwassen bevolking te maken met hoge bloeddruk, wat neerkomt op ruim 3 miljoen mensen. De belangrijkste risicofactoren zijn:
Hypertensie wordt vaak "de stille killer" genoemd omdat de aandoening lange tijd zonder merkbare symptomen kan verlopen. Veel mensen voelen zich jarenlang goed terwijl hun bloeddruk gevaarlijk hoog is. Pas bij extreem verhoogde waarden kunnen klachten ontstaan zoals hoofdpijn, duizeligheid, wazig zien of neusbloedingen.
Onbehandelde hoge bloeddruk veroorzaakt op de lange termijn ernstige schade aan hart en bloedvaten. Het hart moet harder werken om bloed rond te pompen, waardoor het verzwakt raakt. De bloedvatwanden worden beschadigd en vernauwer, wat het risico op levensbedreigende complicaties aanzienlijk verhoogt.
Patiënten met onbehandelde hoge bloeddruk lopen een verhoogd risico op hartinfarct, beroerte, hartfalen en nierschade. Ook kunnen oogproblemen en dementie ontstaan. Daarom is vroege herkenning en adequate behandeling van hypertensie cruciaal voor het voorkomen van deze ernstige complicaties en het behouden van een goede levenskwaliteit.
In Nederland zijn verschillende effectieve medicijngroepen beschikbaar voor de behandeling van hypertensie. De keuze voor een specifiek medicijn hangt af van individuele factoren zoals leeftijd, andere aandoeningen en eventuele bijwerkingen.
ACE-remmers zoals enalapril, lisinopril en perindopril verlagen de bloeddruk door het enzym ACE te blokkeren. Deze medicijnen verminderen de productie van angiotensine II, waardoor bloedvaten ontspannen en de bloeddruk daalt.
Losartan, valsartan en candesartan blokkeren de werking van angiotensine II direct bij de receptoren. Deze medicijngroep heeft vaak minder bijwerkingen dan ACE-remmers en wordt goed verdragen.
Elk type bloeddrukverlagend medicijn kan specifieke bijwerkingen veroorzaken. ACE-remmers kunnen een droge hoest veroorzaken, terwijl bètablokkers vermoeidheid en koude handen kunnen geven. Calciumkanaalblokkers kunnen gezwollen enkels veroorzaken en diuretica kunnen frequenter plassen tot gevolg hebben.
Medicijntrouw is cruciaal voor effectieve bloeddrukcontrole. Stop nooit plotseling met uw medicatie zonder overleg met uw arts. Bepaalde medicijnen mogen niet gebruikt worden tijdens zwangerschap of borstvoeding. Neem altijd contact op met uw arts of apotheker bij:
Naast medicijnen spelen leefstijlaanpassingen een cruciale rol bij het beheersen van hoge bloeddruk. Een gezonde levensstijl kan de effectiviteit van medicatie versterken en soms zelfs de benodigde dosering verlagen.
Beperk uw zoutinname tot maximaal 6 gram per dag door het gebruik van keukenzout, bouillonblokjes en verwerkte voedingsmiddelen te reduceren. Het DASH-dieet (Dietary Approaches to Stop Hypertension) met veel groenten, fruit, volkorenproducten en magere eiwitten helpt de bloeddruk natuurlijk te verlagen.
Minimaal 150 minuten matige lichaamsbeweging per week, zoals wandelen of fietsen, draagt significant bij aan bloeddrukcontrole. Behoud een gezond gewicht met een BMI tussen 18,5 en 25 kg/m².
Regelmatige medische controle en professionele begeleiding zijn essentieel voor optimale behandeling van hypertensie. Weet wanneer u contact moet opnemen en hoe uw apotheek u kan ondersteunen.
Neem direct contact op met uw huisarts bij een bloeddruk hoger dan 180/110 mmHg, vooral in combinatie met hoofdpijn, kortademigheid, pijn op de borst of neurologische symptomen zoals spraakproblemen of gezichtsstoornissen.
Uw apotheker speelt een belangrijke rol bij medicatiebegeleiding en kan u adviseren over:
Maak gebruik van online apotheekdiensten voor medicijnbezorging en digitale medicatiebegeleiding. Plan reguliere controles elke 3-6 maanden voor optimale bloeddrukmonitoring en behandelingsaanpassingen.